Skomentuj 
Podziel się!
Udostępnij
Twittnij
Wyślij
Drukuj
Największym minusem z punktu widzenia liberalizacji rynku gazu w Polsce jest prawo o zapasach obowiązkowych gazu. Mimo krytyki pozostaje ono nadal bez zmian i zdecydowanie utrudnia sprowadzanie gazu do Polski z krajów ościennych - mówi Mariusz Caliński, prezes zarządu Grupy Duon.
- Na pewno w 2014 dużo się zmieniło, bo giełdowe obligo gazowe spowodowało, że rynek gazu prowadzony przez TGE stał się rynkiem płynnym i dzisiaj można prowadzić sprzedaż detaliczną zabezpieczając swoje pozycje na polskiej giełdzie gazu, co jeszcze 2-3 lata temu nie było możliwe. To jest ogromna zmiana i zdecydowanie na plus. Drugie pozytywne zjawisko to rozwój transgranicznych połączeń gazowych. Od 1 stycznia br. bardzo poważnie wzrosła przepustowość interkonektorów gazowych na wirtualnym rewersie jamalskim i Polska znalazła się w takiej sytuacji, że około 80 proc. gazu, który płynie do nas z Rosji moglibyśmy importować z zachodniej Europy. To olbrzymia zmiana i za doprowadzenie do tej sytuacji należą się firmie Gaz-System wyrazy uznania.
A co hamuje czy utrudnia rozwój rynku gazu w Polsce?
- W obszarze infrastruktury na pewno minusem jest opóźnienie w uruchomieniu terminalu LNG w Świnoujściu. Ten terminal można traktować jako nowy interkonektor i to dający dostęp do gazu z całego świata , a nie tylko z Europy. Jego uruchomienie oznaczałoby więc nie tylko poprawę bezpieczeństwa dostaw gazu, ale też dodatkową dywersyfikację dostaw tego paliwa na rynek hurtowy. Działający terminal LNG w Świnoujściu miałby same plusy, bo obecnie LNG jest już konkurencyjnym paliwem. To jest skutek spadku cen ropy, do których odnoszone są ceny LNG. Obecnie, po spadku cen ropy, nawet ceny LNG w Azji, która jest drogim rynkiem, niewiele się różnią od cen LNG w Europie.
Kolejnym istotnym problemem dla dalszego rozwoju rynku jest utrzymywanie obowiązku taryfowania wszystkich odbiorców gazowych, który to skutecznie uniemożliwia rynkowe i elastyczne kształtowanie ofert cenowych dla klienta końcowego.
Natomiast największym minusem z punktu widzenia liberalizacji rynku gazu w Polsce jest prawo o zapasach obowiązkowych gazu. Mimo krytyki pozostaje ono nadal bez zmian i zdecydowanie utrudnia sprowadzanie gazu do Polski z krajów ościennych.
Na czym ta bariera magazynowa polega i jaki byłby efekt gdyby obowiązek magazynowania gazu został zniesiony?
- Zgodnie z obowiązującym prawem jeżeli sprowadza się więcej niż 100 mln m3 gazu to należy tworzyć w magazynach gazu, które są w 100 proc. w posiadaniu PGNiG, zapasy obowiązkowe, a to oznacza dla handlowców dodatkowe koszty. Efekt obowiązujących przepisów jest taki, że firmy starają się sprowadzać do Polski nie więcej niż 100 mln m3 gazu rocznie i, według mojej wiedzy, jeśli ktokolwiek zdecydował się na magazynowanie gazu, to są to nieliczne przypadki.
Branży gazowej nie chodzi o zniesienie obowiązku magazynowania gazu tylko o zmiany w kształtowaniu tego obowiązku. Oczekiwana zmiana miałaby polegać na tym, żeby obowiązek magazynowania gazu nie zależał od ilości sprowadzanego gazu, ale od wielkości sprzedaży gazu do odbiorców chronionych, czyli do gospodarstw domowych, szkół, przedszkoli, szpitali itp. Taki mechanizm nie obciążałby kosztów importu i w konsekwencji rynek hurtowy zyskałby szansę na wzrost dywersyfikacji kierunków podaży gazu.
Alternatywnie - i to prawdopodobnie byłoby najlepszym rozwiązaniem - można byłoby przerzucić obowiązek magazynowy na Operatora Systemu Przesyłowego a następnie koszty magazynowania przenieść w taryfie na wszystkich odbiorców. Warto przy tym przypomnieć, że obecnie obowiązek magazynowania gazu dotyczy tylko firm, które mają koncesje na obrót gazem. W przypadku sprowadzania gazu na potrzeby własne nie ma konieczności tworzenia zapasów obowiązkowych, co oznacza, że de facto tworzenie obowiązkowych zapasów gazu jest obecnie bardzo ułomnym mechanizmem budowania wzrostu bezpieczeństwa zaopatrzenia w to paliwo.
Jakie znacznie z punktu widzenia rozwoju rynku gazu będzie miało uruchomienie przez TGE finansowego rynku gazu?
- Zapowiedź uruchomienia finansowego rynku gazu przez TGE jest o tyle ważna, że wskutek realizacji tego projektu na rynku może pojawić się więcej podmiotów handlujących gazem, a w tym podmiotów finansowych i gdyby to się stało to wówczas wzrosłaby płynność rynku gazu.
W konsekwencji wzrostu płynności rynku łatwiejsze stałoby się zabezpieczanie na rynku hurtowym potrzeb związanych ze sprzedażą detaliczną, co byłoby pozytywnym zjawiskiem z punktu widzenia liberalizacji rynku gazu w ogóle. Oczywiście, na razie jest pytanie, czy uruchomienie rynku finansowego gazu faktycznie poprawi płynność rynku hurtowego, a odpowiedź na nie w dużej mierze zależy od tego jak atrakcyjne kosztowo będzie uczestnictwo w giełdowym finansowym rynku gazu TGE.
Mariusz Caliński, prezes zarządu Grupy Duon, będzie gościem VII Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach. Zabierze głos podczas sesji "Rynek gazu w Polsce" 22 kwietnia 2015 r. Dowiedz się więcej o wydarzeniu
KOMENTARZE (0)
Do artykułu: M. Caliński, Duon: największym minusem prawo o zapasach obowiązkowych