Nie każdemu po drodze jest wspólny rynek gazu

Nie każdemu po drodze jest wspólny rynek gazu
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Kraje Unii Europejskiej są wielkimi importerami gazu ziemnego, same po prostu produkują go zbyt mało. Jednak nie oznacza to, że współpraca pomiędzy poszczególnymi krajami Unii układa się wzorowo. Niestety wspólny rynek surowca nie wszędzie budzi zainteresowanie.

  • Zwiększenie mocy przesyłowych gazociągów, budowa nowych połączeń mogą pomóc w powstaniu europejskiego rynku surowca.
  • Pełna konkurencja na europejskim rynku gazu z różnych przyczyn może być utrudniona.
  • O europejskim rynku gazu rozmawialiśmy podczas sesji "Europejski rynek gazu", która odbyła się podczas X Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach.


Setki milionów odbiorców, roczne zapotrzebowanie na surowiec na poziomie ponad 500 mld m3. Europejski rynek gazu jest ogromny. Jednak nie jest wspólny.


- Dzieje się tak z różnych przyczyn – mówi Andris Piebalgs, komisarz ds. energii w latach 2004-2010, komisarz ds. rozwoju w latach 2010-2014 w Komisji Europejskiej.

Do najważniejszych jego zdaniem należy różna pozycja krajów Unii Europejskiej. Dla niektórych gaz jest kluczowym paliwem i surowcem, dla innych ma mniejsze znaczenie. Według byłego komisarza bardzo istotnym faktem jest także to, że kraje Unii różnią się co do możliwości pozyskania surowca.

Na przykład nasz region Europy był uzależniony od rosyjskiego gazu i nie miał możliwości sprowadzenia "błękitnego paliwa" z innych kierunków. To dopiero dokonało się niedawno, po uruchomieniu terminali gazowych w Polsce i Litwie. Część krajów naszego regionu nadal jednak w praktyce uzależnionych jest od rosyjskiego surowca.


W znaczącym stopniu poprawić sytuację mogłoby rozbudowanie infrastruktury gazowej. Ta pozwoliłaby nie tylko na łatwiejszy dostęp do surowca, co równie ważne - poprawiłaby bezpieczeństwo gazowe krajów Unii Europejskiej.

- Jedną z inicjatyw, która mogłaby pomóc poprawić bezpieczeństwo, jest współpraca w ramach tzw. Trójmorza [międzynarodowa inicjatywa gospodarczo-polityczna skupiająca 12 państw Europy położonych w pobliżu mórz Bałtyckiego, Czarnego i Adriatyckiego - przyp. aut.]. Jeżeli w jej ramach zostaną zrealizowane planowane inwestycje, możliwe będzie całkowite zrezygnowanie z dostaw gazu z dotychczasowego kierunku. Być może wpłynęłoby to na obniżenie cen, tak stało się na przykład na Litwie. Dywersyfikacja jest bowiem dobra dla kształtowania cen na rynku – mówi Joanna Rycerz, członek komitetu zarządzającego, Młodzi Liderzy w Energetyce.

Elementem takiej współpracy mógłby być hub gazowy w naszym kraju. Predysponuje nas do tego posiadanie gazoportu w Świnoujściu i planowana budowa gazociągu Baltic Pipe.


Jednak współpraca wcale nie jest łatwa, poszczególne kraje patrzą na własne interesy. Kluczem jest także cena pozyskiwanego surowca. W sumie na północny-zachód naszego kraju będzie mogło być po 2022 roku dostarczane nawet 20 mld m3 gazu ziemnego. To więcej niż potrzebuje Polska, znaczna część surowca mogłaby być dostarczana do odbiorców w innych państwach. Atutem tego gazu byłoby to, że jest to surowiec z innych niż rosyjskie źródeł. Jednak potencjalni odbiorcy spoza Polski przede wszystkim będą patrzeć na cenę surowca.

- Jeśli w Polsce ma powstać hub gazowy, to potrzeba połączenia sił wielu obecnych uczestników rynku. Musi być zainteresowanie wielu stron – podkreśla Grzegorz Żarski, dyrektor rozwoju rynku i analiz z Towarowej Giełdy Energii.

- Z naszej strony główna kwestia w przypadku powstania hubu to pozyskanie animatorów rynku – dodaje Żarski, zaznaczając zarazem, że cała idea budzi ogromne zainteresowanie uczestników rynku gazu.


Zwolennikiem większej współpracy gazowej w Unii Europejskiej jest także Mirek Topolánek, członek zarządu, Eustream, a.s., premier Republiki Czeskiej w latach 2006-2009.

- Z różnych względów dywersyfikacja źródeł gazu, możliwości dostaw z różnych kierunków są dla odbiorców korzystne – mówi Topolánek. Jak przyznaje, ma to bowiem pozytywny wpływ na bezpieczeństwo dostaw surowca i pozycję negocjacyjną, co przekłada się na ceny gazu dla odbiorców.

Zróżnicowanie dostaw jednak nie może odbywać się kosztem podwyżki ich cen – dodaje ekspremier. Jego zdaniem mogłoby to spowodować, że zainteresowanie gazem byłoby mniejsze od oczekiwań.


Piotr Kasprzak, członek zarządu ds. operacyjnych Hermes Energy Group, wskazuje, że budowa wspólnego rynku gazu dla całej Unii Europejskiej może być wyzwaniem. Nie wszystkie kraje są bowiem tym zainteresowane, prowadząc odrębną politykę. Na to nakładają się różnorakie regulacje i spore różnice w podejściu do gazu w krajach Unii. Powstają także nowe wyzwania.

Na przykład jeśli powstałby wspólny rynek gazu, to co z tzw. klientami wrażliwymi (słabo sytuowani odbiorcy gazu, których dotuje państwo, np. poprzez rozwiązania taryfowe). Jak rozwiązać tę kwestię?

Uczestnicy dyskusji zgodzili się, że budowa wspólnego rynku gazu w dłuższej perspektywie przyniosłaby odbiorcom wiele korzyści. Jednak zanim taki rynek powstanie, trzeba rozwiązać wiele problemów. Nie wszystkie kraje w Unii są także zwolennikiem powstania wspólnego rynku. Niektóre państwa dzięki dobrym stosunkom z Rosją kupują bowiem gaz w atrakcyjnych cenach, co powoduje, że ich firmy wykorzystujące ten surowiec mają dodatkową przewagę konkurencyjną.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Nie każdemu po drodze jest wspólny rynek gazu

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!